Angst voor de angst
Wat is angst voor de angst?
Angst voor de angst — ook wel vrees voor de angst genoemd — is een psychisch verschijnsel waarbij iemand niet alleen bang is voor bepaalde situaties of gevoelens, maar vooral voor het opkomen van de angst zelf. Het is een innerlijke vicieuze cirkel: men is voortdurend gespannen en alert, bang dat de angst opnieuw zal toeslaan. Dit leidt tot vermijdingsgedrag, piekeren en een gevoel van controleverlies. De angst voor de angst kan op zichzelf zo overheersend worden, dat het functioneren ernstig wordt belemmerd.
Het is een kenmerk dat vaak voorkomt bij mensen met een onderliggende angststoornis. De vrees voor het opnieuw ervaren van paniek of onrust zorgt ervoor dat het leven steeds meer wordt ingeperkt — mentaal én sociaal.
Hoe ontstaat het?
De angst voor de angst ontstaat meestal niet uit het niets. Vaak begint het met één of meerdere intense angst- of paniekaanvallen. Deze ervaring slaat zich op in het geheugen als bedreigend, waardoor iemand constant op zijn hoede is voor een herhaling.
Het brein raakt als het ware geconditioneerd: de gedachte aan een mogelijke aanval is al voldoende om opnieuw angst te voelen. Op die manier ontstaat een tweede laag van angst — niet meer gericht op externe prikkels, maar op het interne proces van angst zelf. Dit mechanisme komt voor bij mensen die:
- Een paniekaanval hebben meegemaakt op een openbare of onvoorspelbare plek
- Moeite hebben met het verdragen van lichamelijke sensaties zoals hartkloppingen of benauwdheid
- Zich langdurig gespannen, oververmoeid of emotioneel uitgeput voelen
Gerelateerde aandoeningen
Paniekstoornis
Wordt gekenmerkt door terugkerende paniekaanvallen en de voortdurende angst voor een volgende aanval. De angst voor de angst is hier vaak het centrale mechanisme.
Gegeneraliseerde angststoornis (GAS)
Bij deze stoornis overheersen continue piekergedachten en lichamelijke spanningsklachten. Angst voor de angst kan een versterkend effect hebben op deze symptomen.
Agorafobie
Mensen met agorafobie vermijden situaties waar ze geen controle ervaren. De angst om ter plekke in paniek te raken — en daar geen uitweg te vinden — voedt de vrees voor de angst.
Sociale angststoornis
De angst om negatief beoordeeld of afgewezen te worden kan leiden tot sociale isolatie. Wanneer eerdere angstklachten in sociale situaties zijn opgetreden, ontstaat vaak ook hier een angst voor de angst.
Behandeling bij Beterggz
Bij Beterggz kun je direct terecht voor een aanmelding, intake en behandeling door ervaren specialisten. Wij bieden:
✔ Volledig vergoede behandelingen binnen de SGGZ
✔ Geen wachtlijsten
✔ Een veilige en vertrouwde online behandelomgeving
✔ Behandeling op maat, afgestemd op jouw situatie
✔ Ook geschikt voor complexe problematiek en co-morbiditeit
State-of-the-art behandeling
Onze aanpak bestaat uit schematherapie, zelfbeeldversterking, traumaverwerking en exposure. Je leert jezelf steviger dragen — ongeacht hoe anderen reageren.
Contact opnemen?
Vul ons online formulier in of bel ons op 088 - 123 56 00 voor een eerste kennismaking en intake.