Schaamte is een pijnlijke emotie waarbij iemand zich tekortgedaan, afgewezen of minderwaardig voelt ten opzichte van anderen of zichzelf. Het gaat vaak gepaard met gevoelens van schuld, falen of het idee "ik ben niet goed genoeg". Mensen met chronische schaamte vermijden contact, houden gevoelens voor zichzelf of gaan juist overcompenseren in gedrag.
Schaamte kan subtiel aanwezig zijn of diep geworteld. In beide gevallen ondermijnt het het zelfvertrouwen en het vermogen tot verbinden. Schaamte is vaak onzichtbaar voor de buitenwereld, maar drukt zwaar op het innerlijk functioneren.
Schaamte ontstaat meestal in de kindertijd of adolescentie, wanneer iemand zich ongezien, afgewezen of bekritiseerd voelt. Ook pestervaringen, misbruik of streng opgevoed zijn kunnen leiden tot een diepe schaamte-identiteit. Op latere leeftijd kan schaamte ontstaan na verlies, trauma, ziekte of het maken van fouten.
Sociale angststoornis
Schaamte ligt vaak aan de basis van sociale angst: de angst om beoordeeld te worden, iets verkeerds te zeggen of jezelf belachelijk te maken.
Depressieve stoornis
Bij depressie is schaamte een veelvoorkomend thema, vaak gepaard met zelfkritiek, terugtrekgedrag en verlies van eigenwaarde.
Posttraumatische stressstoornis (PTSS)
Mensen met trauma kunnen diepe schaamtegevoelens ontwikkelen, bijvoorbeeld over wat hen is aangedaan, of hoe ze hebben gereageerd.
Persoonlijkheidsproblematiek (bijv. vermijdende of afhankelijke trekken)
Langdurige schaamte kan bijdragen aan het ontwikkelen van hardnekkige vermijdingspatronen in relaties of werk.
Bij Beterggz kun je direct terecht voor een aanmelding, intake en behandeling door ervaren specialisten. Wij bieden:
✔ Volledig vergoede behandelingen binnen de SGGZ
✔ Geen wachtlijsten
✔ Een veilige en vertrouwde online behandelomgeving
✔ Behandeling op maat, afgestemd op jouw situatie
✔ Ook geschikt voor complexe problematiek en co-morbiditeit
Herken jij jezelf in schaamte die je belemmert? Meld je aan — wij helpen je op weg naar herstel en zelfacceptatie.